Flevolandse agrariërs ruimen middelenkast op!
Akkerbouwers, glastuinders, fruittelers, bollentelers, boomkwekers en loonwerkers hebben van november 2018 tot mei 2019 deelgenomen aan de ‘Bezemactie Flevoland’.
Door de ‘Bezemactie’ is in totaal 20.701 kg gewasbeschermingsmiddelen afgevoerd (op basis van de ingevulde bezemtools), zodat deze middelen niet meer in het milieu terecht komen.
De actie is uitgevoerd in opdracht van Waterschap Zuiderzeeland onder het programma Actieplan Bodem & Water. De uitvoering vond plaats door CLM Onderzoek en Advies in samenwerking met de gewasbeschermingshandel.
Waarom de ‘Bezemactie’?
Land- en tuinbouwbedrijven gaan steeds bewuster en zorgvuldiger om met het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Ondernemers investeren in driftreducerende spuittechnieken, waterzuiveringsinstallaties en niet-chemische bestrijding van ziekten en plagen. Afvoer van restanten gewasbeschermingsmiddelen die niet meer toegelaten en/of verouderd zijn, is o.a. lastig door het ontbreken van goede inzamelpunten. Hierdoor blijven deze middelen vaak in de kast staan en is er een potentieel risico dat deze chemische stoffen in het oppervlaktewater en grondwater terechtkomen. Door de ‘Bezemactie’ leveren agrariërs hun oude middelen in. De actie is laagdrempelig, kosteloos en anoniem voor de ondernemer. Zo werken partijen samen aan het halen van doelen van de Kaderrichtlijn Wateren het beschermen van de drinkwaterbronnen.
Aanpak Flevoland
Alle Flevolandse agrariërs hebben een brief met uitnodiging tot deelname ontvangen van Waterschap Zuiderzeeland en LTO Noord Flevoland. Bij aanmelding konden deelnemers hun voorkeur voor een distributeur/adviseur van gewasbeschermingsmiddelen opgeven. Bedrijven die hebben meegewerkt aan de ‘Bezemactie Flevoland’: Agrifirm Plant, Delphy, Gebr. Eveleens, Heyboer, Mertens, Profytodsd, R. van Wesemael, Ten Brinke en Van Iperen. De adviseur heeft samen met de agrariër de middelenkast nagelopen met behulp van de CLM-bezemtool. Een erkende afvalinzamelaar heeft in totaal vijf ophaalrondes uitgevoerd. De ‘Bezemactie Flevoland’ is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van Provincie Flevoland en Vitens. Ook heeft Waterschap Zuiderzeeland een vergoeding voor de afvoer- en verwerkingskosten van Stichting Opruiming Restanten van Landbouwbestrijdingsmiddelen (STORL) ontvangen.
Resultaten
Tijdens de ‘Bezemactie Flevoland’ bezochten adviseurs van gewasbeschermingsmiddelen in totaal 523 deelnemers. Daarmee heeft 26% van alle Flevolandse agrariërs deelgenomen. Bij 56 deelnemers hoefden geen restanten gewasbeschermingsmiddelen afgevoerd te worden. Dit betekent dat 11% van de bezochte land- en tuinbouwbedrijven zijn middelenkast op orde had. In totaal is 20.701 kg aan gewasbeschermingsmiddelen ingezameld en afgevoerd.
De volgende top 10 werkzame stoffen zijn veel afgevoerd: paraffine-olie, isoproturon, propachloor, mancozeb, maneb, thiram, carbendazim, metoxuron, chloorthalonil en dimethoaat. Voor wat betreft de middelen zijn vooral herbiciden (38%), fungiciden (34%) en insecticiden (23%) afgevoerd. Tijdens de ‘Bezemactie’ zijn ook hele oude middelen ingeleverd, zoals Brabant General Weedkiller (400 kg) en DDT. Deze middelen werden in de jaren ‘70/’80 gebruikt.
Ook in andere provincies zijn ‘Bezemacties’ uitgevoerd. Resultaten daarvan zijn te bekijken op deze site.↗︎
Afvoer middelen verbeteren
De adviseurs geven aan dat deelnemers de ‘Bezemactie’ waarderen en dat de actie in een behoefte voorziet. Het is goed als regelmatig de middelenkast ‘opgeschoond’ wordt. Veel agrariërs/adviseurs doen dit gelukkig al geregeld. Uit de ‘Bezemacties’ volgt dat het wenselijk is dat de inzameling en afvoer van niet meer toegelaten en verouderde gewasbeschermingsmiddelen in Nederland wordt verbeterd. Op dit moment zijn betrokken partijen hierover met elkaar in gesprek.
Meer informatie
- Bert van den Bosch van Waterschap Zuiderzeeland, telefoonnummer: 0320 – 274 911
- Joost Lommen van CLM Onderzoek en Advies, telefoonnummer: 0345 – 470 758
- Rapport ‘Bezem door de middelenkast Flevoland 2018-2019′